Διαταραχές προσωπικότητας

Οι διαταραχές της προσωπικότητας είναι ποικιλόμορφες και προκύπτουν τις περισσότερες φορές από τη δυσκολία, που αντιμετωπίζει το άτομο να διαχειριστεί στρεσογόνες καταστάσεις.
Οι καταστάσεις αυτές προκαλούν δυσλειτουργίες στα 3 βασικά επίπεδα της ζωής, δηλαδή στις διαπροσωπικές σχέσεις, στην εργασία και στη ψυχαγωγία.

Συνεπώς, η ζωή του ατόμου επηρεάζεται από όλες αυτές τις δυσκολίες, θολώνει η σκέψη του και αποδίδει τα προβλήματα στο περιβάλλον και όχι στον εαυτό του (π.χ. «φταίνε πάντα οι άλλοι και όχι εγώ»). Συνήθως το άτομο δεν έχει εικόνα ψύχωσης (ίσως σπανιότερα να παρουσιάζει μια μορφή βραχείας ψυχωσικής διαταραχής) ή μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι κάποια από τα ακόλουθα συμπτώματα: κατάθλιψη, αυτοκτονικός ιδεασμός, βία και αντικοινωνική συμπεριφορά (π.χ. οδήγηση με υπερβολική ταχύτητα, επιθετικότητα, προκλητική συμπεριφορά), βραχέα ψυχωτικά επεισόδια, κατάχρηση ουσιών κ.λ.π.

Ποικιλομορφία των Διαταραχών Προσωπικότητας

Παρανοειδής Διαταραχή Προσωπικότητας

Δυσπιστία και καχυποψία προς τους άλλους, αίσθημα εκμετάλλευσης π.χ. όλοι έχουν διάθεση να με εκμεταλλευτούν, με χρησιμοποιούν, κρατά επίμονα κακία και δεν συγχωρεί εύκολα.
Σχιζοειδής Διαταραχή Προσωπικότητας

Το άτομο σε αυτή την περίπτωση εμφανίζεται απομονωμένο με έντονη αποφυγή των κοινωνικών επαφών και σχέσεων καθώς συνοδεύεται από έκδηλη έκπτωση των συναισθημάτων του. Συνήθως είναι μοναχικά χωρίς φίλους και φαίνονται ψυχρά και άκαμπτα.
Σχιζότυπη Διαταραχή Προσωπικότητας

Δυσκολία στην επικοινωνία και ανεπάρκεια στις σχέσεις, που συνοδεύονται με διάφορες ιδιορρυθμίες, εκκεντρικότητες και παραλογισμούς της σκέψης, της αντίληψης, της ομιλίας, της εμφάνισης και της συμπεριφοράς και παρόλο που μοιάζουν με συμπτώματα σχιζοφρένειας δεν έχουν την ίδια ισχύ, ώστε να συμπληρώσουν την κλινική εικόνα της σχιζοφρένειας. Χαρακτηριστικό είναι το έντονο άγχος, που ενίοτε συνδέεται με αγχώδη διαταραχή χωρίς όμως να είναι.
Αντικοινωνική Διαταραχή Προσωπικότητας

Ανεύθυνη και χωρίς ενοχές συμπεριφορά, μη συμμόρφωση και παραβίαση του νόμο, επαγγελματικός αποπροσανατολισμός, χειραγώγηση των άλλων για προσωπικό όφελος, «χειριστική συμπεριφορά», εξαπάτηση των άλλων και αδιαφορία για σταθερές σχέσεις. Τρόποι συμπεριφοράς όπως επιθετικότητα προς ζώα ή ανθρώπους, το ψέμα, ή η υποκριτική συμπεριφορά παρατηρούνται πολλές φορές .
Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας

Το άτομο παρουσιάζει μεγάλη απάθεια στις σχέσεις του, στην συναισθηματική του διάθεση, κυκλοθυμία ή/και αμφιθυμία, καθώς και έντονη παρορμητικότητα. Φόβος για την μοναξιά καθώς και άγχος για τη δυνητική απόρριψη είτε σε προσωπικό είτε σε επαγγελματικό επίπεδο είναι συναισθήματα που συνήθως ταλαιπωρούν ανθρώπους, που νοσούν από αυτή την ασθένεια. Πολλές φορές οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι εξαρτητικές, ασταθείς έως και χαοτικές. Κάποιες φορές διαπιστώνεται διαταραχή της ταυτότητας, ασταθής αίσθηση του εαυτού, επαναλαμβανόμενη αλλαγή των στόχων, των αξιών, της σεξουαλικής προτίμησης, των φίλων και των συντρόφων . Το άτομο χαρακτηρίζεται από ευερεθιστικότητα, θυμό, πανικό, απελπισία και δυσφορία, ενώ πολύ έντονα έχει αυτοκαταστροφικές και αυτοκτονικές τάσεις.
Δραματική Διαταραχή Προσωπικότητας
Οιστριονική Διαταραχή Προσωπικότητας

Το άτομο παρουσιάζεται με υπερβολική έκφραση - στα όρια της θεατρικής παράστασης – των συναισθημάτων του και με μια αδιάκοπη επιζήτησης προσοχής. Εμφανίζετε ιδιαίτερα «ανοιχτό» στις κοινωνικές συναναστροφές - π.χ. αγκαλιάζει και φιλάει απλούς γνωστούς σαν να είναι φίλοι για πολύ καιρό – ενώ για το παραμικρό ξεσπά σε κλάματα, θυμό ή οργή. Το άτομο αυτό δίνει μεγάλη προσοχή στην εξωτερική του εμφάνιση και αναστατώνεται με το παραμικρό σχόλιο σχετικά με αυτό. Συνήθως είναι προκλητικό με έντονη σεξουαλικότητα, όχι μόνο προς τον σύντροφό του αλλά και προς τρίτους από τον κοινωνικό του και επαγγελματικό του χώρο. Τέλος είναι συνήθως υποβόλιμο και επηρεάζετε εύκολα από ανθρώπους και καταστάσεις.
Ναρκισσιστική Διαταραχή Προσωπικότητας

Η έντονη αίσθηση σπουδαιότητας καθώς και η υπερβολική ανάγκη για θαυμασμό, που όμως δηλώνει υποβόσκον συναίσθημα μειωμένης αυτοεκτίμησης, είναι τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της ναρκισσιστικής διαταραχής. Τα άτομα αυτά πιστεύουν ότι είναι ξεχωριστά, μοναδικά και επιζητούν την παρέα αναγνωρισμένων «κορυφαίων» ατόμων – π.χ. επώνυμων επιχειρηματιών, δημοσιογράφων κ.λ.π. Η εικόνα που παρουσιάζουν στα άλλα άτομα είναι συνήθως του υπερόπτη, του αλαζόνα και το ατόμου που περιφρονεί τους άλλους.