H εγκυμοσύνη και ο τοκετός θεωρούνται μορφές «κρίσης» για την γυναίκα, καθώς απαιτείται να προσαρμοστεί σε νέες καταστάσεις.
Η συχνότητα για την κατάθλιψη κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι περίπου 10%, και για την επιλόχειο κατάθλιψη περίπου 10-20%.
Συμπτώματα κατάθλιψης κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.
Η κατάθλιψη εμφανίζεται συνήθως στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και μετά η σοβαρότητά της μειώνεται στη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου και την αρχή του τρίτου. Μερικές εβδομάδες πριν από τον τοκετό επανεμφανίζεται, οπότε και συνοδεύεται από έντονες αγχώδεις εκδηλώσεις. Οι παράγοντες κινδύνου είναι η ηλικία κάτω των 20 ετών, προηγούμενη ηθελημένη διακοπή της κύησης, αμφιθυμική αντιμετώπισης της παρούσας κύησης και κακή ενδοοικογενειακή κατάσταση. Σχετικά με την θεραπεία της, πρέπει να είναι εξατομικευμένη και σύμφωνα με τις ανάγκες της και το ιστορικό της κάθε γυναίκας. Η απόφαση για την χορήγηση ή μη αντικαταθλιπτικής φαρμακευτικής αγωγής, πρέπει να γίνεται μετά από συζήτηση με τον γιατρό και ενημέρωση των κινδύνων που μπορεί να προκύψουν σε κάθε περίπτωση. Αντίθετα, η υποστηρικτική ψυχοθεραπεία και ιδιαίτερα η γνωσιακή-συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία μπορεί να ωφελήσει πολύ.
Η επιλόχειος κατάθλιψη αρχίζει την 4η με 6η εβδομάδα και μέχρι τον πρώτο χρόνο μετά τον τοκετό. Προκλητικοί παράγοντες μπορεί να παίξουν ρόλο, όπως έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης, κακές συζυγικές σχέσεις, αλλά η αιτιολογία είναι πολυπαραγοντική (ορμονικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες). Η συμπτωματολογία περιλαμβάνει κούραση, εκνευρισμό, κλάμα, ενοχή, φοβίες και πίστη ότι δεν είναι ικανή να φροντίσει το μωρό της. Η καταθλιπτική μητέρα αποφεύγει τις επαφές με το παιδί της, αδιαφορεί για αυτό ή ζητά από τους ανθρώπους του οικογενειακού της περιβάλλοντος να το φροντίσουν. Ένα αίσθημα ενοχής ότι είναι κακή μητέρα, μπορεί να την οδηγήσει σε αυτοκτονία ή κακοποίηση του παιδιού.
Επομένως, και στις δύο περιπτώσεις, απαιτείται έγκαιρη αναγνώριση και θεραπευτική παρέμβαση τόσο για το ψυχική υγεία της μητέρας όσο και του παιδιού.
