Skip to main content

Εθιστικές συμπεριφορές Τζόγος - Internet

Έχουν αναγνωριστεί διάφορες εθιστικές συμπεριφορές, όπως το φαγητό, η υπερβολική άσκηση, η υπερσεξουαλικότητα, η συνεχή ενασχόληση με το Internet και ο καταναγκαστικός τζόγος. Οι κυριότερες εθιστικές συμπεριφορές, που απασχολούν την κοινωνία σήμερα είναι οι εθισμοί στο διαδίκτυο και στον τζόγο.

Εθισμός στον τζόγο

Ο τζόγος αποτελεί μια εξαρτητική συμπεριφορά χαρακτηριζόμενη από την απώλεια αυτοελέγχου και τη βαθμιαία οικονομική, ηθική και συναισθηματική κατάπτωση του ασθενούς. Στα πλαίσια της εξάρτησης αυτής ο ασθενής αναπτύσσει ανεκτικότητα, δηλαδή θέλει να παίζει όλο και περισσότερο, συχνά χάνοντας την έννοια του χρόνου και παρουσιάζει συχνές συναισθηματικές μεταπτώσεις (ευφορία-δυσφορία). Το ψέμα, η ευστροφία και η κρυψίνοια αποτελούν απαραίτητα ελαττώματα όσο και αρετές του παθολογικού τζογαδόρου, καθώς χωρίς αυτά δεν θα μπορούσε να συνεχίσει την αποκλειστική του αυτή σχέση με τα τυχερά παιχνίδια.

Τα τυχερά παιχνίδια διακρίνονται σε

  • Παιχνίδια τύχης στα οποία ο παίχτης δεν ασκεί κανενός είδους έλεγχο (ρουλέτα, φρουτάκια, Κίνο, κ.α.)
  • Παιχνίδια όπου απαιτείται ένας βαθμός δεξιότητας και γνώσης από τον παίχτη (αθλητικά στοιχήματα, ιπποδρομίες, πόκερ κ.α.)
Χαρακτηριστικό σύμπτωμα στην ασθένεια του παθολογικού τζόγου είναι η συντήρηση μύθων, λανθασμένων παραδοχών, αυταπατών και της ψευδαίσθησης ελέγχου γύρω από τις συνθήκες και την τελετουργία του παιχνιδιού.
Οι περισσότεροι ασθενείς θεωρούν ότι βρίσκονται κοντά στην ανακάλυψη ενός αλάθητου, σίγουρου συστήματος που θα τους επιτρέψει να ρεφάρουν ακόμα και αν βρίσκονται να χάνουν μεγάλα ποσά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τείνουν να υπερεκτιμούν τα κέρδη τους ενώ ξεχνούν είτε υποτιμούν τα ποσά, που έχουν χάσει και υιοθετούν μια διαστρεβλωμένη εικόνα των γεγονότων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πεποίθηση ενός παθολογικού παίχτη που θεωρεί ότι «σχεδόν κέρδισε» ποντάροντας π.χ. στο 13 όταν βγήκε στη ρουλέτα το 14.
Ο παθολογικός τζόγος αποτελεί σοβαρότατη ψυχιατρική ασθένεια με συχνά άσχημη έκβαση για τον ασθενή τόσο επειδή ο ίδιος αρνείται συνήθως να αναζητήσει θεραπεία όσο και λόγω της εγκατάλειψης αυτού από τους οικείους του λόγω του στιγματισμού, της οικονομικής και ηθικής εξάντλησης, όπου οδηγούνται οι τελευταίοι. Η μοναξιά και κοινωνική απομόνωση είναι χαρακτηριστικά στάδια της πορείας της ασθένειας του «παθολογικού τζόγου».

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Η θεραπεία του παθολογικού τζόγου συνίσταται στο να βοηθήσει τον ασθενή να ξεπεράσει τις παράλογες σκέψεις που έχει αναπτύξει, σχετικά με τον έλεγχο τυχαίων γεγονότων, όπως ο τζόγος, καθώς και στην αντιμετώπιση των διαφόρων ψυχιατρικών και νευρολογικών συμπτωμάτων που παρουσιάζονται συνήθως λόγω της εξαρτητικής διαδικασίας. Η απότομη διακοπή του τζόγου παρουσιάζει συχνά σύνδρομο στέρησης ανάλογου του αλκοόλ και των ουσιών (πόνους στο στομάχι, ναυτίες, ιλίγγους, διαταραχές διατροφής και ύπνου, άγχος, δυσφορία) και μπορεί να προκαλέσει και νευρολογικές διαταραχές (επιληψία) καθώς και διάφορες ψυχιατρικές παθήσεις.

Κύριος στόχος της θεραπευτικής διαδικασίας του ασθενή είναι η κινητοποίηση αυτού προς την κατεύθυνση της βαθμιαίας διακοπής του τζόγου και η αναζήτηση τεχνικών για την μακροχρόνια αποχή αυτού από τα τυχερά παιχνίδια.

Εθισμός στο Internet

Ο εθισμός στο internet είναι μια παθολογία ιδιαίτερα δύσκολη να διαγνωστεί, καθώς περιλαμβάνει περισσότερες επιμέρους εθιστικές συμπεριφορές, όπως:
  • την διαρκή αναζήτηση πληροφοριών και ειδήσεων σε forum και ιστοσελίδες
  • την διαρκή ενασχόληση με video games ή παιχνίδια ρόλων
  • το chatting και την συζήτηση μέσω VoIP
  • την ενασχόληση με ιστοσελίδες, forum, chat ερωτικού περιεχομένου
  • την ανάληψη στοιχημάτων online καθώς και του τζόγου μέσω internet
  • την παθολογική και υπέρμετρη ενασχόληση με την εργασία και διάφορες επιχειρηματικές δραστηριότητες (workaholism),
  • τις αγορές μέσω διαδικτύου.

Η συγκεκριμένη παθολογία χαρακτηρίζεται και σαν πολυεξάρτηση (Dan Velea Nouvelles consultation de Marmottan: apports théoriques, experiences cliniques Psychotropes, 2005 vol. 11, No 3-4) καθώς οι εθιστικές συμπεριφορές συχνά περιπλέκονται και αλληλοκαλύπτονται, με παράλληλο τρόπο όπως ένας εξαρτημένος ασθενής από τοξικές ουσίες ( αλκοόλ, χάπια, άλλες ψυχοτρόπες ουσίες) κάνει συνδυασμούς ,για να έχει το ανάλογο εύφορικό ή αγχολυτικό αποτέλεσμα.

Η αυξημένη επιθυμία να πραγματοποιήσει κάποιες από τις παραπάνω συμπεριφορές, η απογοήτευση και το ψυχικό κενό που ακολουθεί την αποστέρηση από αυτές αποτελούν μεταξύ των άλλων χαρακτηριστικά σημεία μιας προβληματικής χρήσης ή εξάρτησης στο διαδίκτυο. Η χρήση του διαδικτύου συχνά επιφέρει μια απόδραση στην εικονική πραγματικότητα (virtual reality). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί εξαρτημένοι στο διαδίκτυο να αποκτούν την ανάγκη να κρύβονται πίσω από την εικονική πραγματικότητα για να επικοινωνήσουν σε διαπροσωπικό επίπεδο.

Η θεραπευτική παρέμβαση έγκειται στην αναζήτηση μιας νέας συμπεριφορικής και συναισθηματικής ισορροπίας.
Ο θεραπευτής εξερευνά μαζί με τον θεραπευόμενο την ανάγκη για τη χρήση του εικονικού εαυτού/ πραγματικότητας και δεσμεύεται σε μια διαδικασία αναζήτησης μιας καινούριας ουσιαστικής ψυχικής ισορροπίας, που δεν βασίζεται σε εθιστικές σχέσεις και συμπεριφορές.